Trước hết, tôi sẽ giới thiệu về một số khái niệm cơ bản trong lĩnh vực này, mà những ai quan tâm có thể tìm hiểu:
- Xuất khẩu là gì? (khái niệm xuất khẩu)
- Nhập khẩu là gì?
- Kim ngạch xuất khẩu là gì
- CO CQ là gì
- Incoterms là gì (và các điều kiện phổ biến: CIF, FOB…)
- UCP là gì
- Thư tín dụng (L/C) là gì
- Hàng xuất khẩu
- Xuất khẩu tại chỗ
Thủ tục nghiệp vụ
Tiếp đó là tới phần thảo luận về nghiệp vụ và các quy trình, thủ tục trong lĩnh vực XNK:
- Học nghiệp vụ xuất nhập khẩu – Online (Unica.vn – giảm 40% học phí), hoặc trên Edumall.vn (giảm 30% học phí)
- Thủ tục xuất khẩu hàng hóa
- Thủ tục nhập khẩu hàng hóa
- Kiểm tra chuyên ngành
- Thủ tục nhập khẩu thực phẩm, công bố thực phẩm nhập khẩu
- Quy trình làm hàng xuất – đường biển
- Quy trình làm hàng nhập – đường biển
- Quy trình xuất khẩu hàng hóa bằng đường hàng không
- Thủ tục hải quan xuất khẩu
Dịch vụ
- Tư vấn xuất nhập khẩu
- Ủy thác xuất khẩu
- Ủy thác nhập khẩu
- Công ty XNK
- Dịch vụ XNK
- Việc làm XNK
Chứng từ Xuất nhập khẩu
Chứng từ xuất nhập khẩu có khá nhiều loại. Tùy theo từng loại hàng, nước xuất khẩu, nhập khẩu, và nhu cầu cụ thể của bên mua, bên bán, mà chứng từ cụ thể lại có sự thay đổi khác nhau.
Tôi sẽ liệt kê sau đây những loại giấy tờ phổ biến cho những lô hàng xuất nhập khẩu. Một số đi kèm đường link đến bài viết chi tiết.
Để bạn dễ hình dung, tôi sẽ liệt kê theo trình tự thời điểm phát sinh chứng từ, một cách tương đối. Trong thực tế thì sẽ rất linh hoạt, và khác đi ít hoặc nhiều.
Ở bước đầu tiên của quá trình thương mại, 2 bên mua bán tiếp cận, liên hệ, làm việc với nhau.
Họ sẽ thương thảo, đàm phát, và đi đến thống nhất ký kết hợp đồng ngoại thương Hợp đồng ngoại thương (Sales Contract). Người bán sẽ soạn thảo tóm tắt nội dung chính về lô hàng và nội dung thanh toán trong Hóa đơn chiếu lệ (Proforma Invoice). Căn cứ vào đó, người mua phát hành Lệnh đặt hàng (Purchase Order) hoặc Tín dụng thư (Letter of Credit) để người bán chuẩn bị và gửi hàng theo điều khoản đã thỏa thuận.
Vào ngày giao hàng đã thỏa thuận, người bán thu xếp hàng để gửi đi. Đây là thời điểm họ sẽ phát hành Hóa đơn thương mại (tiếng Anh là Commercial Invoice), Phiếu đóng gói (Packing List). Đồng thời, người bán cũng sẽ làm thủ tục để được cấp một số chứng từ khác (tùy loại hàng), chẳng hạn như:
- Vận đơn (tùy phương thức mà có hay Vận đơn hàng không)
- Giấy chứng nhận xuất xứ: các mẫu CO form E, form D…
- Chứng nhận phân tích (Certificate of Analysis – CA)
- Chứng nhận chất lượng (Certificate of Quality – CQ)
- Chứng thư kiểm dịch thực vật (Phytosanitary), động vật (Veterinary Certificate), chứng nhận sức khỏe (Health Certificate), hun trùng (Fumigation Certificate)
- Đơn bảo hiểm hàng hóa (Insurance Policy), nếu người bán chịu trách nhiệm mua bảo hiểm hàng hóa XNK
Ở giai đoạn nào đó trước hoặc trong khi đàm phán hợp đồng mua bán, với những loại hàng có yêu cầu, thì bên liên quan sẽ phải xin Giấy phép xuất khẩu, Giấy phép nhập khẩu, Ở Việt Nam, trước đây nhiều mặt hàng còn cần giấy phép nhập khẩu tự động, nhưng gần đây tôi thấy hầu như đã bỏ gần hết.
Khi làm hàng xuất nhập khẩu, bạn cũng nên lưu ý kiểm tra xem có thuộc diện phải làm kiểm tra chuyên ngành hay không. Nếu có, thì cũng chuẩn bị những giấy tờ thủ tục cần thiết khi hàng về cửa khẩu. Tôi liệt kê dưới đây một số thủ tục thường gặp với loại hàng tương ứng.
- Công bố hợp chuẩn, công bố hợp quy
- Khai báo hóa chất
- Đăng kiểm xe máy chuyên dùng
- Kiểm dịch thực vật
- Khai báo hóa chất
- Hun trùng
Thuế xuất nhập khẩu
- Luật thuế xuất nhập khẩu
- Thuế hải quan
- Thuế xuất khẩu
- Thuế nhập khẩu
- Biểu thuế xuất nhập khẩu hiện hành
Thủ tục nhập khẩu một số loại hàng
Hướng dẫn thủ tục nhập khẩu một số mặt hàng phổ biến:
- Trái cây tươi
- Thiết bị y tế
- Thức ăn chăn nuôi
- Thịt bò, lợn, gà… đông lạnh
- Phân bón
- Thép
- Lốp xe ô tô
- Xe nâng, máy xúc, máy đào
- Đàn Piano
- Dụng cụ thể thao
- Đá Granite
- Bình chữa cháy
- Thuốc sát trùng
- Thực phẩm chức năng
- Thiết bị vệ sinh: sen vòi, bồn tắm, bệ bệt…
- Máy in
- Máy làm mát không khí bằng bay hơi
- Hàng chuyển phát nhanh
- Thức ăn cho chó mèo
- Phụ tùng ô tô
Nội dung khác
- XNK Việt Nam
- Diễn đàn XNK
- Nhân viên XNK
- Chủ đề khác: VGM là gì?
- Nhập hàng từ Trung Quốc về Việt Nam
Vì đây là một chủ đề rộng, nên hy vọng tôi có điều kiện để bổ sung những nội dung quan trọng vào trong bài viết này.